เตือนซื้อยาหยอดตาที่มีสเตียรอยด์มาใช้เอง เสี่ยงตาบอดจากต้อหิน
นายแพทย์ปานเนตร ปางพุฒิพงศ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า การใช้ยาในทางที่ผิดหรือใช้โดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ เป็นปัญหาที่สำคัญซึ่งมักเกิดกับผู้ใช้ยาในปัจจุบัน โดยเฉพาะปัญหาที่เกิดจาการใช้ยาที่มีส่วนผสมของสารสเตียรอยด์ ซึ่งเป็นสารที่สังเคราะห์ขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์ในการรักษาโรค โดยกฎหมายกำหนดให้เป็นยาควบคุมพิเศษ เนื่องจากมีความเป็นพิษสูงจึงต้องให้แพทย์เป็นผู้สั่งจ่ายเท่านั้น ยาสเตียรอยด์จะถูกใช้เมื่อใช้ยาอื่นไม่ได้ผล หรือโรคนั้นไม่อาจควบคุมด้วยยาอื่น เนื่องจากมีอาการข้างเคียงสูง วัตถุประสงค์ที่นำสเตียรอยด์ไปใช้เพื่อบรรเทาอาการอักเสบ และกดภูมิคุ้มกันในโรคต่าง ๆ เช่น โรคภูมิแพ้ โรคผิวหนัง โรคตา และโรคข้ออักเสบชนิดรูมาตอยด์ เป็นต้น
ทั้งนี้ อันตรายจากการใช้สเตียรอยด์ซึ่งมีผลต่อระบบต่าง ๆ ในร่างกายแทบทุกระบบ อาจนำไปสู่อันตราย ได้แก่ การติดเชื้อ กดการหลั่งฮอร์โมนภายในร่างกาย แผลในกระเพาะอาหาร กระดูกผุ ยับยั้งการเจริญเติบโตของร่างกาย ทำให้ระดับโปแตสเซียมในเลือดต่ำ กล้ามเนื้ออ่อนแรง ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง และโดยเฉพาะผลต่อตา เนื่องจากยาสเตียรอยด์มีความเสี่ยงในการเป็นต้อหินได้
ปัจจุบันต้อหินเป็นสาเหตุภาวะตาบอดเป็นอันดับที่ 2 รองจากต้อกระจก และเป็นสาเหตุภาวะตาบอดที่ไม่สามารถรักษาได้เป็นอันดับ 1 โดยปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญของโรคต้อหิน คือ ความดันลูกตาสูง ซึ่งอาการความดันลูกตาสูงเกิดจากภาวะไม่สมดุลระหว่างการสร้างและการระบายออกของน้ำในลูกตา ซึ่งมีการสร้างมากกว่าการระบายออก ทำให้ความดันลูกตาสูงขึ้น โดยสาเหตุที่ทำให้การระบายออกของน้ำในลูกตาลดลงเกิดจากอายุที่มากขึ้น อุบัติเหตุที่มุมตา และการใช้ยาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์
การใช้ยาสเตียรอยด์ทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นการกิน พ่นจมูก หยอดตา หรือฉีดยา สามารถทำให้เกิดความดันลูกตาสูงได้ โดยพบว่าประมาณ 18-36 % ของคนทั่วไป จะพบความดันลูกตาสูงจากการใช้ยาสเตียรอยด์และความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นเป็น 46-92 % ในคนไข้ต้อหินมุมตาเปิดชนิดปฐมภูมิ
นอกจากนี้ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวานหรือสายตาสั้นมากจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะความดันลูกตาสูงได้มากกว่าคนทั่วไป ดังนั้น การใช้ยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ จึงต้องมีใบสั่งยาจากแพทย์กำกับเท่านั้น หากมีการใช้ยาสเตียรอยด์โดยไม่มีการควบคุมโดยแพทย์จะส่งผลเสียต่อสุขภาพตาของประชาชนเป็นอย่างมากจึงขอเตือนประชาชนให้ระมัดระวังในการซื้อยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์จากร้านขายยาทั่วไป เนื่องจากการใช้ยาหยอดตาดังกล่าวเป็นระยะเวลานานเป็นสาเหตุทำให้เกิดความดันลูกตาสูงขึ้น และต้อหินตามมา ซึ่งเป็นอันตรายส่งผลให้ตาบอดได้
แหล่งที่มาอ้างอิง: ฝ่ายประชาสัมพันธ์ กรมการแพทย์, http://pr.moph.go.th/iprg/include/admin_hotnew/show_hotnew.php?idHot_new=114569, www.healthcarethai.com